Kabızlık Hakkında Bilmemiz Gerekenler
Kabızlık, kişi özellikle kalın bağırsağını boşaltmakta zorluk çektiğinde karşımıza çıkan bir sorundur. Ev yapımı tedaviler ve yaşam biçimindeki değişimler çoğunlukla sorunu çözse de, bazı durumlarda medikal yardım gerekli olabilir.
Kabızlık bir çok sebepten kaynaklanabilir. Bu sebepler arasından en yaygın olanı, dışkının kalın bağırsaktan geçtiği sırada -çoğunlukla kıvam dolayısıyla- yavaşlamasıdır. Sindirilen besinlerin, kalın bağırsağın içinde geçirdiği süre uzadıkça kaybettiği su da artacaktır. Kaybedilen su miktarı arttıkça, dışkı daha da sertleşecek ve boşaltım o kadar zorlaşacaktır.
Haftada 3 seferden daha az tuvalete çıkan bir kişinin kabızlık sorunu yaşıyor olması muhtemeldir.
Bazı durumlarda kabızlık, kalın bağırsakta meydana gelen tıkanıklıklara bağlı olarak gerçekleşebilir. Böyle bir durumda, hastanın acil medikal yardıma ihtiyacı vardır. Bazı durumlarda ise kabızlık, su veya lif tüketimindeki eksikliğe bağlı olarak gerçekleşebilir.
Kabızlığın en yaygın semptomları:
- Boşaltım sırasında güçlük çekmek
- Normalden daha az miktarlarda boşaltım
- Topaklaşmış, kuru veya sert dışkılama
Olası başka semptomlar:
- Karın bölgesinde ağrı ve kramp
- Karın bölgesinde şişlik
- Bulantı
- İştahta azalma
Kabızlık, rahatsız edici ve sıkıntılı bir süreç olmasına rağmen vakaların neredeyse tamamında hayati değildir. Ancak eğer kabızlık, başka büyük bir problemin semptomu olarak ortaya çıkmışsa, örneğin bağırsak kanseri, veya ileri seviye zarar vermeye başladıysa ciddi bir sıkıntıya dönüşebilir.
Şiddetli kabızlık problemlerinin sonucunda ortaya çıkabilecek zararlardan bazıları şunlardır:
- Boşaltım sırasındaki kasılmaların ardından rektumdaki (kalın bağırsağın son bölümü) kanamalar.
- Anüs çevresinde ufak yırtıklar ve çatlaklar
- Hemoroit (Kalın bağırsak çevresindeki toplardamarların genişlemesi ile ortaya çıkan bir çeşit varis)
- Sertleşmiş dışkının rektum ve anüs bölgelerinde sıkışıp topak oluşturması. Bu olay ileride sindirim sisteminde tıkanıklıklara sebep olabilir.
Kabızlık ile ilgili medikal yardım almak, komplikasyonları en aza indirgemeye yardımcı olur.
Kabızlık probleminin olası bazı sebepleri:
- Beslenme düzenindeki lif miktarının yetersiz olması.
- Diyetlerinde yüksek oranlarda life yer veren kişilere kabızlık problemiyle karşı karşıya gelme olasılığı oldukça azdır. Bunun sebebi ise, liflerin, özellikle bol sıvı ile birlikte tüketildiği taktirde, düzenli bağırsak hareketlerine öncü olmasıdır.
Yüksek fiber oranlarına sahip besinler :
- Meyveler
- Sebzeler
- Tüm Tahıllar
- Çerez
- Mercimek, Nohut ve Diğer Baklagiller
- Fiziksel aktivite ve hareketlilik.
- Egzersiz sıklığındaki azlık da kabızlık probleminin sebepleri arasında olabilir. Bazı araştırmalar, fiziksel olarak aktif kalan kimselerin, diğer insanlara göre daha az kabızlık yaşadığını gösterse de bunun sebebi hâlâ tam olarak bilinmemekte. 2013 yılında yapılan bir çalışma, fiziksel aktifliği artırmanın, yetişkinleri kabızlık probleminin çözümüne yaklaştırdığını gösterdi. Haftanın birkaç günü boyunca yatan veya oturan kişilen kabızlık riski taşıması çok yüksek bir olasılık.
- Gerektiği zaman tuvalete çıkmamak.
- Eğer kişi, bağırsak hareketleri başladığında onları görmezden gelirse zaman içinde bu hareketler azalacaktır. Bunun yanı sıra, dışkılama ihtiyacının beklediği süre boyunca, bağırsaklar atıkların içindeki suyu emerek, onların sertleşmesine sebep olur. Bu, dışkıların birikip topaklanmasına ve ardından da kabızlığa sebep olur.
- Yeteri kadar su içmemek.
- Düzenli su tüketimi, kabızlık riskini azaltır. Atıkları yumuşatma konusunda su ile aynı işlevi yerine getirebilecek diğer sıvılara örnek olarak: doğal meyve veya sebze suları, berrak çorbalar…
Kabızlık problemi, sıkıcı bir durum olmasında rağmen çoğunlukla önemsizdir. Ancak riskleri en aza indirgemek adına, hastanın doktoruna başvurması her zaman tavsiye edilir.
